25
choáng cöôõng vaø seõ trôû thaønh nhöõng ngöôøi coù nhieàu
khaû naêng vaø cao thöôïng nhaát trong nöôùc.
“Phaûi chaêng lòch söû ñaõ chöùng minh raèng Y-di-
sô (Edison) ngöôøi ñaõ ñaït ñöôïc haøng ngaøn baèng
saùng cheá, ngaøy coøn caép saùch ñi hoïc ñaõ töøng bò thaày
giaùo toáng coå veà vôùi lôøi ghi chuù “ngu ñaàn ñeán noãi
khoâng theå daïy noãi”.
Phaûi chaêng chính Niu-Ton (Newton) vaø Ñaéc-
Yunh (Dacvin), nhöõng ngöôøi ñaõ phaùt minh ra caùc
phöông phaùp khoa hoïc maø chuùng ta duøng ngaøy
nay, xöa kia ñaõ töøng bò caùc oâng thaày cheâ laø “quaù
ngu xuaån”.
“Phaûi chaêng coøn traêm ngaøn tröôøng hôïp töông
töï nöõa trong ñoù keû ngu ñaàn nhaát lôùp, sau naøy laïi laø
ngöôøi höõu ích, vaø coù bieät taøi. Vaäy phaûi chaêng ñieàu
naøy chöùng minh raèng phöông phaùp giaùo duïc ngaøy
nay cuûa chuùng ta ñaõ toû ra baát löïc trong vieäc laøm
naûy nôû khaû naêng cuûa treû.
“Ta coù theå naøo coi ñöùa treû laø ñöùa treû ñöôïc
khoâng ? Chuùng ta coù theå aùp duïng vaên phaïm, söû ñòa
vaø toaùn hoïc theo nhöõng ñoøi hoûi cuûa theá giôùi treû con
khoâng ? Chuùng ta coù caùch naøo giaûi thích söï khoân
ngoan cuûa ngöôøi lôùn theo ngoân ngöõ cuûa treû ñöôïc
khoâng ?
“Phaûi chaêng roát cuoäc treû ñaõ coù lyù khi chuùng
duy trì luaät leä cuûa chuùng veà coâng baèng, nghóa vuï vaø
phieâu löu ?
